สมเยติ ตสฺส ตสฺส รุกฺขสฺส ปุปฺผนสมเย สมฺปตฺเตติ อตฺโถฯ ปุปฺผิโนติ ปุปฺผนกาฯ พุทฺธญาเณหีติ อฏฺฐารสหิ พุทฺธญาเณหิฯ ปุปฺผสูติ ปุปฺผสฺสุฯ ปูรยุนฺติ ปูรยิํสุฯ ปูรยาติ ปริปูรยฯ พุชฺฌเรติ พุชฺฌิํสุฯ ชินโพธิยนฺติ ชินานํ พุทฺธานํ โพธิยา, สพฺพญฺญุโพธิมูเลติ อตฺโถฯ ปุณฺณมาเยติ ปุณฺณมาสิยํฯ ปุณฺณมโนติ ปริปุณฺณมโนรโถฯ

ราหุมุตฺโตติ ราหุนา โสพฺภานุนา มุตฺโตฯ ตาเปนาติ ปตาเปน, อาโลเกนฯ โลกา มุจฺจิตฺวาติ โลกธมฺเมหิ อลิตฺโต หุตฺวาติ อตฺโถฯ วิโรจาติ วิราชฯ สิริยาติ พุทฺธสิริยาฯ โอสรนฺตีติ มหาสมุทฺทํ ปวิสนฺติฯ โอสรนฺตูติ อุปคจฺฉนฺตุฯ ตวนฺติเกติ ตว สนฺติกํฯ เตหีติ เทเวหิฯ ถุตปฺปสตฺโถติ ถุโต เจว ปสตฺโถ จ, ถุเตหิ วา ทีปงฺกราทีหิ ปสตฺโถติ ถุตปฺปสตฺโถฯ ทส ธมฺเมติ ทส ปารมิธมฺเมฯ ปวนนฺติ มหาวนํ, ธมฺมิกปพฺพเต มหาวนํ ปาวิสีติ อตฺโถฯ เสสคาถา สุอุตฺตานา เอวาติฯ

อิติ มธุรตฺถวิลาสินิยา พุทฺธวํส-อฏฺฐกถาย

สุเมธปตฺถนากถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. ทีปงฺกรพุทฺธวํสวณฺณนา

รมฺมนครวาสิโนปิ เต อุปาสกา พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส มหาทานํ ทตฺวา ปุน ภควนฺตํ ภุตฺตาวิํ โอนีตปตฺตปาณิํ มาลาคนฺธาทีหิ ปูเชตฺวา วนฺทิตฺวา ทานานุโมทนํ โสตุกามา อุปนิสีทิํสุฯ อถ สตฺถา เตสํ ปรมมธุรํ หทยงฺคมํ ทานานุโมทนมกาสิ –

‘‘ทานํ นาม สุขาทีนํ, นิทานํ ปรมํ มตํ;

นิพฺพานํ ปน โสปานํ, ปติฏฺฐาติ ปวุจฺจติฯ

‘‘ทานํ ตาณํ มนุสฺสานํ, ทานํ พนฺธุ ปรายนํ;

ทานํ ทุกฺขาธิปนฺนานํ, สตฺตานํ ปรมา คติฯ

‘‘ทุกฺขนิตฺถรณฏฺเฐน , ทานํ นาวาติ ทีปิตํ;

ภยรกฺขณโต ทานํ, นครนฺติ จ วณฺณิตํฯ